Wiosenna Szkoła Bioetyki
Subcategories
VIII Wiosenna Szkoła Bioetyki "Solidarność i sprawiedliwość w bioetyce globalnej" (2024)
Informacje podstawowe
Organizatorzy: Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN, Centrum Bioetyki i Bioprawa Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego
Termin: 1-3 lipca 2024
Miejsce: Domu Zjazdów i Konferencji (Pałacu) w Jabłonnie k/o Warszawy
Tematyka Szkoły: Głód, ubóstwo, nierówności w zdrowiu i ochronie zdrowia, pandemie, katastrofy naturalne, wojny, kryzys klimatyczny i środowiskowy – to tylko niektóre z zagrożeń i wyzwań, przed jakimi stoi współczesny świat. Ich przezwyciężenie wymaga globalnej współpracy, w szczególności w obszarze polityki zdrowotnej i naukowej. Pandemia Covid-19 pokazała jak potrzeba i jednocześnie jak trudna jest taka współpraca. Pomimo bezprecedensowej globalnej mobilizacji w imię solidarnej walki z wirusem, nie udało się przezwyciężyć politycznych partykularyzmów i strukturalnych nierówności społeczno-ekonomicznych, i zagwarantować wszystkim mieszkańcom globu dostępu do szczepionek przeciwko Covid-19. Co więcej, pandemia istotnie opóźniła, a nawet zatrzymała lub cofnęła realizację wielkich międzynarodowych programów rozwojowych nakierowanych na podnoszenie powszechnego dobrobytu i zrównoważony rozwój globalny. VIII Wiosenna Szkoła Bioetyki poświęcona była analizie wyzwań etycznych, prawnych, politycznych i kulturowych, jakie wiążą się z realizacją postulatów globalnej solidarności i współpracy w obszarze ochrony zdrowia oraz sprawiedliwego dostępu do korzyści płynących z rozwoju nauki.
Pomysłodawca i główny organizator: dr Joanna Różyńska (Przewodnicząca Komitetu Bioetyki PAN); e-mail:
Program szkoły
Szkoła obejmowała 20 godzin zajęć dydaktycznych, podczas których uczestnicy mieli szansę poszerzyć wiedzę na następujące tematy:
- globalne nierówności w zdrowiu i ochronie zdrowia;
- globalne działania na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju związanych z promocją zdrowia i dobrostanu powszechnego;
- bioetyka globalna jako projekt normatywny;
- solidarność w globalnej bioetyce;
- prawa człowieka wobec wyzwań globalnego świata;
- nowe oblicza sprawiedliwości: sprawiedliwość reprodukcyjna, sprawiedliwość dekolonialna, sprawiedliwość środowiskowa, sprawiedliwość międzygatunkowa;
- open science i solidarny podział korzyści płynących z nauki;
- solidarność i sprawiedliwość w globalnej praktyce badawczej w biomedycynie.
Zajęcia prowadzone były w formie wykładów, dyskusji oraz warsztatów. Te ostatnie poświęcone były (a) analizie wyzwań, jakie wiążą się z realizacją postulatów sprawiedliwości dekolonialanej (w formie gry symulującej negocjacje między stronami sporu o budowę rurociągu naftowego biegnącego przez tereny zamieszkałe przez rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej); (b) analizie polityki wynagradzania uczestników badań biomedycznych.
Słuchacze i wykładowcy
Słuchacze
Do udziału w Szkole zaproszonych zostało 22 studentów i młodych naukowców z całej Polski. Uczestnicy zostali wybrani przez organizatorów w drodze konkursu (ocena nadesłanych dokumentów aplikacyjnych, w tym CV oraz listu motywacyjnego), spośród osób, które zgłosiły chęć udziału w tym wydarzeniu.
Słuchacze reprezentowali uczelnie wyższe z całego kraju oraz różne dziedziny nauki i kierunki studiów (m.in. bioetykę, filozofię, socjologię, etnologię, antropozoologię, prawo, nauki o bezpieczeństwie, medycynę, nauki o zdrowiu i nauki o rodzinie). Wśród słuchaczy byli studenci, doktoranci i młodzi doktorzy aktualnie związani m.in. z następującymi jednostkami naukowymi: Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Warszawski.
Wykładowcy
Zajęcia oferowane w ramach Wiosennej Szkoły Bioetyki prowadzili:
- dr Joanna Andrusiewicz (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr Katarzyna Bielińska (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- Katarzyna Bogusz (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr hab. Maria Boratyńska(Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Prawa i Administracji UW)
- dr Magdalena Gawin (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr Emilia Kaczmarek (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr hab. Paweł Łuków (Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr Joanna Różyńska (Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- Jakub Zawiła-Niedźwiecki (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
VII Wiosenna Szkoła Bioetyki "Bioetyka wobec kryzysu klimatycznego i środowiskowego" (2023)
Informacje podstawowe
Organizatorzy: Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN, Centrum Bioetyki i Bioprawa Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego
Termin: 2-5 lipca 2023
Miejsce: Domu Zjazdów i Konferencji (Pałacu) w Jabłonnie k/o Warszawy
Tematyka Szkoły: VII Wiosenna Szkoła Bioetyki poświęcona była wyzwaniom etycznym, społeczno-gospodarczym i politycznym, przed jakimi stoi ludzkość w dobie kryzysu środowiskowego i klimatycznego. Kryzys ten jest bowiem faktem, wobec którego bioetyka nie może przejść obojętnie. Jak trafnie zauważyła Wysoka Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka Michelle Bachelet podczas otwarcia 48. sesji Rady Praw Człowieka ONZ w październiku 2021 roku: „Bezpieczne, czyste, zdrowe i zrównoważone środowisko jest podstawą ludzkiego życia. Ale dzisiaj, z powodu ludzkiego działania – i nieludzkiej bezczynności – kryzys planetarny obejmujący zmianę klimatu, zanieczyszczenie środowiska naturalnego i utratę bioróżnorodności, ma poważny i bezpośredni wpływ na szeroki zakres praw człowieka, w tym prawo do żywności, wody, edukacji, mieszkania, zdrowia, rozwoju, a nawet życia samego w sobie”.
Pomysłodawca i główny organizator: dr Joanna Różyńska (Przewodnicząca Komitetu Bioetyki PAN); e-mail:
Program szkoły
Wiosenna Szkoła Bioetyki obejmowała 20 godzin zajęć dydaktycznych, podczas których uczestnicy mieli szansę poszerzyć wiedzę na temat:
- etycznych fundamentów relacji między człowiekiem a środowiskiem naturalnym;
- etyki relacji między człowiekiem a zwierzętami pozaludzkimi;
- etycznych obowiązków wobec przyszłych pokoleń;
- przyczyn, objawów i skutków kryzysu klimatycznego i środowiskowego;
- wpływu kryzysu klimatycznego i środowiskowego na prawa człowieka (uznane i postulowane);
- etycznych filarów i wyzwań polityki zrównoważonego rozwoju;
- globalnych i regionalnych działań podejmowanych na rzecz przeciwdziałania skutkom kryzysu klimatycznego i środowiskowego;
- roli nauki oraz pseudonauki w dobie kryzysu klimatycznego i środowiskowego.
Zajęcia prowadzone były w formie wykładów, dyskusji oraz warsztatów. Te ostatnie poświęcone były (a) dyskusji na temat sprawiedliwości środowiskowej w kontekście czterech wybranych polityk i inwestycji mających negatywny wpływ na środowisko oraz wybranych katastrof ekologicznych; (b) analizie dyskursu pseudonaukowego na przykładzie czterech wybranych publikacji „naukowych”.
Słuchacze i wykładowcy
Słuchacze
Do udziału w Szkole zaproszonych zostało 24 studentów i młodych naukowców z całej Polski. Uczestnicy zostali wybrani przez organizatorów w drodze konkursu (ocena nadesłanych dokumentów aplikacyjnych, w tym CV oraz listu motywacyjnego), spośród osób, które zgłosiły chęć udziału w tym wydarzeniu. Dwie zaproszone osoby – w ostatnim momencie – zrezygnowały z udziału w Szkole z powodu nagłych problemów osobistych. W sumie, w Szkole wzięły udział 22 osoby.
Słuchacze reprezentowali uczelnie wyższe z całego kraju oraz różne dziedziny nauki i kierunki studiów (m.in. ochronę środowiska, antropozoologię, biotechnologię, chemię, fizykę, filozofię, bioetykę, prawo, medycynę, dziennikarstwo, politologię i historię). Wśród słuchaczy byli studenci, doktoranci i młodzi doktorzy aktualnie związani m.in. z następującymi jednostkami naukowymi: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Uniwersytet Warszawski, Uczelnia Medyczna im. M. Curie-Skłodowskiej w Warszawie oraz King’s College London UK.
Wykładowcy
Zajęcia oferowane w ramach Wiosennej Szkoły Bioetyki prowadzili:
- dr Anna Alichniewicz (Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Uniwersytet Medyczny w Łodzi)
- dr Katarzyna Bielińska- Kowalewska (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr hab. Maria Boratyńska (Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Prawa i Administracji UW)
- Karolina Kulpa (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr hab. Paweł Łuków (Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr Joanna Różyńska(Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr Joanna Wysocka-Andrusiewicz (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- Jakub Zawiła-Niedźwiecki (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
VI Wiosenna Szkoła Bioetyki "Bioetyka i emocje" (2022)
Informacje podstawowe
Organizatorzy: Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN, Centrum Bioetyki i Bioprawa Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego
Termin: 20-22 czerwca 2022
Miejsce: Domu Zjazdów i Konferencji (Pałacu) w Jabłonnie k/o Warszawy
Tematyka Szkoły: Emocje są integralną części praktyki medycznej. Towarzyszą pacjentom i lekarzom na każdy etapie leczenia, kształtując ich wzajemne relacje i często determinując jakość i skuteczność procesu terapeutycznego. Emocję są również nieusuwalnym elementem dyskusji publicznych i medialnych dotyczących nowych lub kontrowersyjnych zastosowań biologii i medycyny. Nie jest więc zaskoczeniem, że od lat emocje są także przedmiotem zainteresowania bioetyków – zarówno tych akademickich, jaki i tych zaangażowanych w działalność regulacyjną, edukacyjną i opiniodawczo-rekomendacyjną w biomedycynie. Tegoroczna Wiosenna Szkoła Bioetyki poświęcona była emocjom w medycynie oraz bioetycznej argumentacji, praktyce i debacie publicznej oraz normatywnym i instytucjonalnym mechanizmom "zarządzania" tymi emocjami (czyli ich kontrolowania, regulowania i modelowania w celu promowania najwyższych standardów etycznych w biomedycynie).
Pomysłodawca i główny organizator: dr Joanna Różyńska (Przewodnicząca Komitetu Bioetyki PAN); e-mail:
Program szkoły
Uczestnicy Szkoły mieli szansę wziąć udział w zajęciach dotyczących następujących kwestii:
Uczestnicy Szkoły mieli szansę wziąć udział w zajęciach dotyczących:
- TROSKI jako postawy opartej na szacunku i etycznych zasadach profesjonalizmu medycznego, mającej fundamentalne znaczeniu dla dobrej relacji terapeutycznej;
- NADZIEI jako emocji kształtującej oczekiwania pacjentów dotyczące dostępu do świadczeń zdrowotnych, w tym interwencji niesprawdzonych, ale będących w trakcie testów klinicznych w trybie tzw. compassionate use / extended access / early access programs;
- WSTYDU w relacjach terapeutycznych, zwłaszcza w relacji fizjoterapeuta – chory, i jego regulacyjnych korelatów, jakimi są prawo pacjenta do intymności i do prywatności;
- LĘKU I TRWOGI wobec śmierci i umierania, kulturowej ewolucji stosunku do śmierć oraz wpływu tych emocji na etykę opieki nad pacjentem u kresu życia;
- GNIEWU jako emocji, którą wyzwalają polityki i praktyki dyskryminujące oraz nierówne traktowanie w medycynie, i która zmienia obraz współczesnych systemów ochrony zdrowia;
- STRACHU, jaki odczuwa większość lekarzy przed odpowiedzialnością prawną oraz wpływu tej emocji na podejmowane przez nich decyzje, w szczególności na defensywny styl uprawiania medycyny;
- ŻALU jako emocji, która towarzyszy pracownikom systemu ochrony zdrowia w sytuacji, gdy ze względu na obowiązujące regulacje lub ograniczone zasoby, nie mogą pomóc pacjentowi;
Zajęcia prowadzone były w formie wykładów, dyskusji oraz warsztatów. Te ostatnie poświęcone były (a) zarządzaniu emocjami, jakie rodzą nowe technologie biomedyczne (roboty medyczne, roboty społeczne, narzędzia wykorzystujące AI), w dyskusji bioetycznej, debacie publicznej i debacie regulacyjnej; (b) emocjom w medycynie jako fenomenowi i wyzwaniu kulturowemu oraz komunikacyjnemu.
W sumie Szkoła obejmowała 20 godzin zajęć dydaktycznych.
Słuchacze i wykładowcy
Słuchacze
Do udziału w Szkole zaproszonych zostało 26 studentów i młodych naukowców z całej Polski. Uczestnicy zostali wybrani przez organizatorów w drodze konkursu (ocena nadesłanych dokumentów aplikacyjnych, w tym CV oraz listu motywacyjnego), spośród osób, które zgłosiły chęć udziału w tym wydarzeniu.
Słuchacze reprezentowali uczelnie wyższe z całego kraju oraz różne dziedziny nauki i kierunki studiów (m.in. filozofię, bioetykę, psychologię, administrację, prawo, medycynę, ratownictwo medyczne, dziennikarstwo, politologię, zdrowie publiczne, ochronę środowiska). Wśród słuchaczy byli studenci, doktoranci i młodzi doktorzy aktualnie związani m.in. z następującymi jednostkami naukowymi: Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Rzeszowski, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Uniwersytet Warszawski, Collegium Civitas, Wyższa Szkoła Rehabilitacji w Warszawie, Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach.
Wykładowcy
Zajęcia oferowane w ramach Wiosennej Szkoły Bioetyki prowadzili:
- dr Anna Alichniewicz(Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Uniwersytet Medyczny w Łodzi)
- dr Katarzyna Bielińska- Kowalewska (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr hab. Maria Boratyńska(Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Prawa i Administracji UW)
- dr Anna Chowaniec oraz mgr Katarzyna Korbacz (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr Emilia Kaczmarek (Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr Agata Łukomska (Wydział Filozofii UW)
- dr hab. Paweł Łuków (Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)
- dr hab. Alicja Przyłuska-Fiszer (Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Akademia Wychowania Fizycznego J. Piłsudskiego w Warszawie)
- dr Joanna Różyńska(Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN, Wydział Filozofii UW - Centrum Bioetyki i Bioprawa)